اندازه و ابعاد سلول های خونی یکی از عوامل مهم در سلامت حیوانات است. به همین دلیل در بررسی سلامت دام و تشخیص بعضی از بیماری ها، وضعیت سلول های خونی حیوان کنترل می شود. به این منظور از دستگاه سل کانتر(Cell Counter) دامپزشکی استفاده می شود. سل کانتر یکی از پرکاربردترین دستگاه ها در آزمایشگاه دامپزشکی است که وظیفه اصلی آن تهیه گزارش سریع و شمارش دقیق سلول های مختلف خون مانند گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها است. هم چنین نمونه های غیر طبیعی را از نمونه های طبیعی تفکیک می کند. به طور کلی با استفاده از سل کانتر می توان موارد زیر را بررسی کرد:
- گلبول های سفید.
- گلبول های قرمز که میزان آن در حجمی برابر با یک میکرولیتر از خون حیوان سنجیده می شود.
- پلاکت ها.
- هموگلوبین که سلول هایی را شامل می شود که وظیفه آن ها رساندن اکسیژن به بافت و خارج کردن دی اکسید کربن است.
- هماتوکریت که نسبت حجم سلول های خون به کل خون است.
- فرمولوژی گلبول های قرمز یا بررسی شکل، اندازه و دیگر خصوصیات گلبول های قرمز.
- شمارش انواع مختلف گلبول های سفید مانند لنفوسیت، مونوسیت و گرانولوسیت.
- MCV که حجم میانگین گلبول های قرمز است.
- MCH که حجم متوسط هموگلوبین در یک سلول قرمز است.
- MCHC که غلظت متوسط هموگلوبین در یک سلول قرمز است.
عملکرد دستگاه سل کانتر دامپزشکی
برای اندازه گیری دقیق سلول های خونی به وسیله این دستگاه، نمونه ای از خون دام گرفته شده و به آن داروی ضد انعقاد اضافه می شود تا از چسبیدن سلول های خونی به یکدیگر جلوگیری شود. سپس بخشی از نمونه به داخل دستگاه کشیده شده و تا مقدار مشخصی رقیق می شود. نمونه رقیق شده به قسمت های مختلف تقسیم می شود که هر کدام مبنای شمارش یک نوع از سلول های خونی هستند. برای شمارش دقیق سلول ها به هر بخش از نمونه، موادی اضافه می شود تا شرایط لازم برای سنجش توسط دستگاه را فراهم کند. برای مثال به منظور اندازه گیری هموگلوبین، به نمونه ماده لیز کننده ای افزوده می شود که با باز کردن سلول های قرمز، آزاد شدن هموگلوبین را رقم بزند.